Anne Sütü /Emzirmenin Bebek ve Anne İçin Yararları
Bebek için yararları:
1- Sağlık yönünden akut ve kronik hastalıkların riskini azaltır
•Alt solunum yolu enfeksiyonları
• Otitis media (orta kulak iltihabı)
•Bakteriyel menenjit
•İdrar yolu enfeksiyonları
•Nekrotizan enterokolit
•Allerjik hastalıklar
•Ani bebek ölümü sendromu
•İnsuline bağımlı diyabet
•İshal
•Lenfomalar
•Obezite
•Crohn’s hastalığı
•Ülseratif kolit
•Kronik gastroentestinal hastalıklar
2- Bağışıklık sistemini güçlendirir
•Antikorlar, salgısal Ig A
•Hücresel immünite, canlı hücreler
•Normal floranın oluşmasına yardım
•Prebiyotik ve probiyotik özellikleri
•Enfeksiyonlara karşı korur.
•Aşıların etkinliğini artırır.
3- Büyüme-Gelişme ve Psikolojik yönden yararları
•Anne-bebek ilişkisini kuvvetlendirir
•Bebeğin ruhsal, bedensel ve zekâ gelişimine yardımcı olur.
•Dikkat azlığı sendromu, ilgisizlik gibi olgularda anne sütü alımı önem kazanmaktadır.
•Çene diş gelişimini iyi yönde etkiler
•Büyüme faktörleri, organ ve doku olgunlaşmasını sağlar
Anne için yaraları:
1-Sağlık yönünden
•Emzirme, göğüs kanseri. yumurtalık kanseri endometrium (rahim için tabakası) kanseri ve meme kanserine yakalanma riskini azaltır.
•Emzirme, anneyi ileride ortaya çıkacak kemik erimesinden (osteoporozis) korur.
•Emzirme, uterusun eski haline dönmesine yardımcı olur, anneyi aşırı kan kaybından ve anemiden korur
•Emziren annelerde endometrozisin ilerleme hızı daha düşüktür.
•Emzirme kilo vermeyi kolaylaştırır. Emzirme, kadının günlük enerji gereksinimi yaklaşık 500-600 kkalori arttırır. Sağlıklı ve doğru beslenen anne, emzirme sırasında enerji harcadığından ve süt üretimi için yağ dokusu kullanıldığından daha kolay ağırlık kaybederler.
2-Psikolojik yönden
•Annelik duygusunun gelişmesine neden olur.
•Emzirme, anne ile bebek arasındaki bağı güçlendirir.
•Emziren annelerin kendilerine güvenleri fazladır bu durum süt verimini olumlu yönde etkiler.
•Emzirmek anne için doğal bir sakinleştiricidir
Emzirmede Nelere Dikkat Edilmeli?
• Doğumdan sonraki ilk 1/2 - 1 saatte emzirmeye başlanmalıdır. Emzirmeden önce bebeğe hiçbir içecek verilmemelidir. Bebek her istediğinde emzirilmeli, emzirilen bebeklere yalancı meme verilmemelidir.
• İlk 6 ayda bebeklere sadece anne sütü verilmelidir. Annelere emzirme tekniği öğretilmelidir.
• 6 ayın üzerindeki tüm bebekler tamamlayıcı besin almalıdır ve çocuklar 2 yaş ve ötesine kadar emzirilebilir.
• Süt üretimini arttırmak için, bebekle anne doğumdan sonra aynı odada olmalı ve emzirmeye hemen başlamalıdır.Anne sütünü arttıran en önemli şey doğru teknikle sık sık emzirmektir.
• Anne, laktasyon dönemine uygun, yeterli ve dengeli beslenmeli, bol sıvı tüketmelidir. Emziklilik döneminde suyun yanı sıra besin değeri yüksek olan süt ve taze sıkılmış sebze-meyve suları gibi içecekler tercih edilmelidir.
• Anne sütünün bileşimini etkileyen faktörlerin başında annenin diyeti (beslenme şekli ve alışkanlıkları) gelmektedir. Kadınların gerek gebelikte gerekse laktasyonda tükettikleri enerji ve besin ögeleri miktarı, sütlerinin genel bileşimini etkilemektedir. Bu nedenle, kadınlara gebelikte ve emziklilikte yeterli ve dengeli beslenmenin önemi vurgulanmalı, diyetlerindeki farklılıkların sütlerine yansıyacağı, dolayısıyla bebeklerin büyüme ve gelişimlerini etkileyeceği konusunda eğitilmeleri gerekmektedir.
• Emziklilik döneminde zayıflama diyeti yapılmamalıdır. Bu dönemde enerji alımı günlük 1800 kalorinin altına düşerse, vücut için gerekli olan besin ögeleri yeterli düzeyde alınmamaktadır. Özellikle emziklilik döneminin başında düşük kalorili bir diyet uygulaması süt yapımını azaltmakta ve sütün besin değerini olumsuz etkilemektedir.
• Emziklilik döneminde alkol ve sigara kullanılmamalıdır.
• Annenin dinlenmesi sağlanmalıdır, anneye ruhsal yönden yardımcı olunmalıdır. Bebeği ile tensel temas kurmalıdır.
• Anneye öz güven kazandırıcı yakınlık ve ilgi gösterilmeli ve sakinleşmesi sağlanmalıdır.
• Bebekler anne sütü ile beslendikleri dönemde büyüme ve gelişme açısından mutlaka izlenmelidir.
ANNE SÜTÜ VE EMZİRME DANIŞMANLIĞI
Anne sütünün bebek sağlığı ve anne sağlığı üzerine pek çok olumlu etkisi vardır. Dünyada her sene bir milyondan fazla çocuğun anne sütü ile beslenemediği için ishal, solunum yolu ve diğer enfeksiyonlara yakalandığı bilinmektedir. Unutulmamalıdır ki her annenin bebeğine (ve hatta ikiz/üçüz bebeklerine) yetecek kadar sütü bulunur, gerekli olan tek şey yeni annelerin ve ailelerinin emzirme teknikleri hakkında bilinçlendirilmesidir. Yeni doğum yapmış annelerde en çok göze çarpan sorunlar arasında bebeğini emzirmede zorluk yaşaması, bebeğin kilo kaybı, sarılığın yükselmesi, memeyi reddetme, annelerde göğüslerin şişmesi, meme çatlakları, meme apsesi (Mastit) yer almaktadır. Annelerin büyük bir bölümü memelerinde meydana gelen sorunlar yüzünden bebeklerini emzirememekte ve erken dönemde mama kullanmaya başlamaktadır. Bu süreç ne kadar doğal da olsa annelere yardım gerekebilir. Emziren anneler güven, cesaret ve desteğe ihtiyaç duyarlar. Bu desteği verecek kişi emzirme gözlemini bilen deneyimli bir hastane çalışanı olmalıdır. Emzirme sorunlarında, daha oluşmadan sorunu önlemek en temel koruyucu yaklaşımdır. Bu nedenle anne sütü ve emzirme danışmanlığı doğum öncesi verilmeye başlanmalıdır. Doğumdan sonra emzirme sorunu yaşanıyorsa, en erken zamanda, bebek daha küçükken danışmanlık almaları, sonuca ulaşmada en önemli faktördür. Annelere emzirme desteği verildiğinde emzirmenin devamlılığı daha fazla sağlanmaktadır. Amacımız sağlıklı anne ve bebekler için annede öz güven oluşturarak süt oluşumunu arttırıp doğru tekniklerle bebeğini yeterli sürede emzirmesini sağlamaktır.
Danışmanlık:
* Yeni doğum yapmış annelere emzirme ve süt arttırma yöntemleri hakkında bilgi vermeyi
* Emzirme ile ilgili sorunu olan annelere destek olmayı
* Meme çatlakları ve gerginliği durumunda yapılabilecekleri öğretmeyi
* Emzirdiği halde bebeğinde kilo sorunu yaşayan anneleri nasıl emzirdiği konusunda gözlemeyi
* Bebeklerde meme reddi durumunda yapılması gerekenleri
* Düşük doğum ağırlıklı ve prematüre bebekleri olan annelere destek olmayı
* Evlatlık edinilmesi ve emzirmeye ara verilip yeniden emzirmek istenmesi durumunda yapılacakları
*işe başlayacak annelere süt sağılması ve saklanması konularında bilgi vermeyi kapsar.
Anne sütü ve emzirme danışmanı:
* 32. haftasını tamamlamış bütün gebelerin anne sütü emzirme hakkında bilgilendirmek
* Emzirme konusunda sıkıntı yaşayan anne- bebek çiftini değerlendirmek, sorunları belirlemek ve beslenmeyi düzenlemek
* Emzirme danışmanlığı verilen anne ve bebekleri yakın aralıklarla takip etmek
* Doğum yapan her anneye emzirme eğitimi vermek
* Emziren her anneyi ziyaret edip, meme muayenesi yapmak, emzirmelerini sorgulayıp, hangi teknikle, ne sıklıkla bebeklerini besleyecekleri, kendilerinin nasıl besleneceklerini anlatmakla görevlidir.
Özetle hatalı anne sütü uygulamalarının önlenmesi, emzirmenin korunması, özendirilmesi ve desteklenmesine yönelik olarak Anne Sütü ve Emzirme Danışmanı; yeni annenin hastanede kalışı boyunca eğitim ihtiyacını belirler, emzirme konusunda eğitimlerini planlar,yeni anne uygulamada başarılı oluncaya kadar bu eğitim sürekli olarak devam eder. Yeni annelerin bebeğin doymadığı, sütünün yetmediği, yeni doğanın “arama” refleksinden dolayı sürekli aç olduğunu düşündükleri için cesaretlerinin kırılıp emzirmeden vazgeçmelerinin önüne geçmek için çalışır.